Bipoları Ne Tetikler? Belirtileri Nelerdir?

Bipolar bozuklukla ilgili en çok merak edilen konulardan biri, bipoları ne tetikler konusudur. Nitekim bu sorunu tetikleyen faktörler gerçekten de önemli bir konudur. Aslına bakarsanız, bipoları tetikleyen farklı pek çok etkenden bahsetmek mümkün. Fakat bunları genel olarak ifade edecek olursak, şu şekilde sınıflandırabiliriz:

• Beyin kimyasındaki değişimler: Nörotransmitter düzeylerindeki değişiklikler. Örneğin serotonin, dopamin ve benzeri maddelerdeki düzensiz iniş çıkışlar. Ki bunlar, bipolar bozukluk nedir bağlamında kritik önemdedir.

• Beyindeki belirli bölgelerdeki aktivite değişiklikleri: Beynin farklı bölgelerinin normal işleyişindeki dengesizlikler. Örneğin prefrontal korteksin işleyişindeki azalma sonucu karar verme güçlüğü. Veya muhakeme sorunları. Hippokampus hacminin küçülmesiyle bilişsel bozukluklar.

• İlaç veya zararlı madde kullanımı: Reçeteli bazı ilaçlar veya zararlı maddeler. Nitekim sinir hastalıkları tedavisi için gerekli ilaçların yanlış kullanımı bilişsel bozuklukları tetikler. Ki bunlar da bipoları ne tetikler konusunda önemli faktörlerdir.

• Stresli yaşam olayları: Bireyi psikolojik açıdan yıpratan ve derin kaygıya iten olaylar. Örneğin boşanma, iş kaybı, sevilen birinin kaybı gibi olaylar veya travmalar. Özellikle kronik stres bu bağlamda önemli bir tetikleyicidir.

• Hormonal düzensizlikler: Örneğin gebelik, doğum sonrası dönem veya menopoz gibi hormonal değişiklikler. Bu bağlamda tiroid hormonlarındaki dengesizlikler önemli bir risk faktörüdür.

• Kronik hastalıklar: Kişiyi fiziksel açıdan zayıf düşüren kronik hastalıklar veya şiddetli enfeksiyonlar. Bu tür durumlarda kişinin hormonal denge durumu ve ruh sağlığı zarar görür.

• Uyku düzeni sorunları: Yetersiz veya düzensiz uyku, özellikle uzun süreli uyku eksikliği. Uyku kalitesinde azalma veya derin uyku evresine geçme sorunları. Ki bunlar da bipoları ne tetikler bağlamında kritik önemdedir.

• Kötü beslenme alışkanlıkları: Vitamin ve mineraller bakımından yetersiz beslenme. Düzensiz ve dengesiz diyetler. Ayrıca aşırı çay tüketimi ve yoğun kafein tüketimi.

• Yetersiz veya düzensiz fiziksel aktiviteler: Fiziksel aktivitelerin ani artışı veya azalması. Kişinin kendisini bir anda çok enerjik veya çok güçsüz hissetmesi.

• Çevresel faktörler: Yüksek suç oranına sahip bölgelerde yaşamak. Veya kişinin sosyal destek gruplarından uzak olması.

Bipolar Bozukluğun Belirtileri Nelerdir?

Tıp literatüründe bipolar bozukluğun belirtileri konulu birçok çalışma mevcut. Nitekim bipolar bozukluk nasıl anlaşılır diye merak edenler için bunlar önemli çalışmalardır. Bir kimsenin bipolar olup olmadığını anlamak için öncelikle bazı belirtileri gözlemlemek gerekir. Dahası, bipolar bozukluğun manik ve depresif şeklinde iki farklı döneme sahip olması belirtilerin de farklılaşmasına yol açmakta. Bipoları ne tetikler diye merak edenler için kısaca ifade edecek olursak bunlar şu şekildedir:

Manik Bozukluk Belirtileri

• Aşırı mutluluk ve coşku hali: Kişinin kendisini aşırı mutlu veya neşeli hissetmesi. Herhangi bir nedene bağlı olmadan oluşan yoğun coşku hissi.

• Artan enerji düzeyi: Kişinin enerji seviyesinde belirgin artış. Buna bağlı olarak aşırı hareketlilik durumu veya huzursuzluk.

• Hızlı düşünme ve konuşma: Kişinin görüş ve düşüncelerini takip edememesi. Bağlantı kurma güçlüğü ve muhakeme yeteneğinde azalma.

• Dikkat eksikliği ve odaklanma güçlüğü: Kişinin dikkatini belli bir noktaya odaklamada güçlük çekmesi.

• Daha az uyku ihtiyacı: Kendisini çok enerjik hisseden kişinin daha az uykuyla yetinmesi. Ki bu da bipoları ne tetikler bağlamında kritik önemdedir.

• Cinsel dürtülerdeki artış: Kişinin kontrol etmekte zorluk çektiği cinsel dürtülerinde meydana gelen yoğun artış.

• Kolay sinirlenme ve sabırsızlık: Duygu ve düşüncelerini kontrol etmede zorluk çeken kişinin hızlı tepkiler vermesi ve sinirlenmesi.

Depresif Bozukluk Belirtileri

• Enerji eksikliği ve yorgunluk: Sürekli yorgunluk hissi ve enerji kaybı. Kişinin günlük işlerini bile yerine getirme güçlüğü hissetmesi.

• Yoğun mutsuzluk hali: Kişinin kendisini sürekli mutsuz ve üzgün hissetmesi. Hatta ağlama krizleri ve herhangi bir nedene bağlı olmadan gelişen üzgünlük hali.

• Hayattan zevk alamamak: Kişiye keyif veren aktivite veya olguların değerini yitirmesi. Anhedonik düşünceler ile değersizlik ve suçluluk hissi.

• Dikkat ve karar verme güçlüğü: Kişinin muhakemesinin zayıflaması, karar vermede güçlük duyması. Ki bu belirti, bipoları ne tetikler bağlamında oldukça önemlidir.

• İştah ve kilo sorunları: İştahsızlık veya aşırı yeme isteği. Buna bağlı olarak gelişen kilo kaybı veya aşırı kilo alma.