Evlilikte ve Aile İçi Psikolojik Şiddet Nedir?

Evlilikte ve aile içi psikolojik şiddet, eşler veya aile üyeleri arasında gerçekleşen bir şiddet türüdür. Bu şiddet türünde birey, başkalarına duygusal, zihinsel veya psikolojik olarak zarar verir. Aile içindeki duygusal şiddet, fiziksel şiddet kadar görünür değildir. Ancak mağdurlar üzerinde kalıcı etkiler bırakır. Bu yüzden evlilik danışmanı desteği gerekir. Genel olarak bakacak olursak, konuya ilişkin olarak şunları söylemek mümkün:

• Aşağılama veya küçümseme: Eşin yeteneklerini küçümsemek, yaptığı işleri alay konusu haline getirmek duygusal şiddetin en yaygın türlerinden biridir. Bu yöntem, mağdurun özgüvenini zedeler ve kendisini değersiz hissetmesine yol açar. Bu şiddeti uygulayan kişiler, karşı tarafın doğal yetenek ve becerileri üzerinde baskı oluşturur. Sürekli eleştirilme korkusuna bağlı sosyal anksiyete yaşayan mağdurlar, buna direnç göstermede güçlük yaşar.

• Tehdit ve korkutma: Karşı tarafı istemediği bir şeyi yapmazsa cezalandırmakla tehdit etmek, evlilikte ve aile içinde şiddetin en yaygın bir diğer örneğidir. Bu tür davranışlar nedeniyle mağdur sürekli korku ve endişe içinde yaşar. Özellikle kadına yönelik psikolojik şiddet örnekleri bu yöntemle açığa çıkar. Ayrıca anneden veya babadan psikolojik şiddet görmek çocukların kendilerini sürekli korku veya tehdit altında hissetmesine neden olur.

• Manipülasyon: Aile bireyini kendi isteklerine göre yönlendirmek için gerçekliği çarpıtma şeklinde ortaya çıkar. Psikolojik manipülasyon metotları ile kendisine sürekli suç yüklenen mağdur, gerçekliği kendi gözlerinden değil, şiddet uygulayan kişinin gözlerinden görmeye başlar. Böylelikle kendisini her konuda yeteneksiz görmeye başlar.

• Sosyal izolasyon: Eşin veya aile üyelerinden birinin arkadaşlarıyla veya diğer aile üyeleriyle görüşmesini engellemektir. Bu yöntem nedeniyle mağdurun sosyal destek ağından bağı kopar. Kendisini yalnız hissettikçe yaşadığı psikolojik sorunlar artış gösterir. Aileden psikolojik şiddet görmek ciddi psikolojik sorunları tetikler.

• Duygusal ihmal: Karşı tarafın duygusal ihtiyaçlarını görmezden gelmek, mağdurun kendisini değersiz ve sevgisiz hissetmesine neden olur. Çocukların duygusal ihtiyaçlarını görmezden gelmek, duygusal gelişimlerini olumsuz etkiler. Aynı zamanda da özgüven sorunlarına yol açar.

Evlilikte ve Aile İçi Psikolojik Şiddetin Sonuçları Nelerdir?

Evlilikte ve aile içinde psikolojik şiddetin birçok sonucu vardır. Nitekim, psikolojik şiddet nedeniyle dışlanma veya cezalandırılma korkusu yaşayan mağdurlar özgür iradeleriyle hareket edemez. Bunun yerine, şiddet uygulayan kişinin isteklerine göre hareket etmeye çalışır. Şiddet uygulayan taraf, mağdurun hak ve özgürlüklerini yok saymayı hak olarak görür. Bunun sonucunda birçok soruna zemin hazırlar. Bunlar genel olarak şu şekildedir:

• Ruh sağlığı sorunları: Depresyon, anksiyete, düşük özgüven, kronik stres, stres sonrası travma bozukluğu gibi sorunlar. Şiddetin psikolojik kökenleri ve nedenleri ne kadar derinse sonuçları da o kadar büyüktür. Bu gibi durumlarda aile terapisi danışmanlık desteği gerekir.

• Fiziksel sağlık sorunları: Uzun süreli stresin getirdiği fiziksel sorunlar ve kronik hastalıklar. Sindirim sistemi, kalp rahatsızlıkları, bağışıklık sisteminin zayıflaması. Ayrıca uyku sağlığı sorunları ve geçmeyen baş ağrıları. Özellikle şiddet gören kadının psikolojik durumu bu bağlamda çok daha zordur.

• İlişki sorunları: Evlilik ve aile içi ilişkilerin bozulması, boşanma, aile içi iletişim çatışmaları ve ailelerin parçalanması. Ayrıca sosyal çekilme ve izolasyon ile öfke patlamaları ve kontrolsüz davranışlar. Sözlü ve psikolojik şiddetin artması, ilişki sorunlarını daha da zor bir hale sokar.

• Kendine zarar verme eğilimleri: İntihar düşüncesi veya girişimleri, madde bağımlılığı gibi etkiler. Kendine güvenini kaybeden kişilerin çevresine sürekli güvensizlik duyması.

• Çocuklar üzerindeki etkiler: Duygusal gelişimleri zarar gören çocukların akademik başarılarının düşmesi. Ayrıca çeşitli davranış bozukluklarının ortaya çıkması. Bu bağlamda örneğin sessiz psikolojik şiddet çocuk psikolojisi üzerinde ciddi sorunlara yol açar.

• Özgüven ve özsaygı kaybı: Kişinin yeteneklerine ve becerilerine olan inancın zayıflaması. Ayrıca kendini geliştirme, yeni şeyler öğrenme isteğinin kaybı. Sevgili tarafından psikolojik şiddete maruz kalanlarda bu kayıplar daha yüksektir.

• Hayat kalitesinin düşmesi: Genel yaşam memnuniyetinde azalma. Kişinin kendisiyle ilişkisinde sürekli huzursuzluk hissetmesi ve motivasyon eksikliği. Psikolojik ve sözel şiddet mağdurları bir süre sonra hayatı zor ve katlanılmaz görmeye başlar.